Gavat; Türk
Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre, kelimenin doğrusu "kavat" olup, kökeninin Arapçadan gelip “kavvad” olarak söylendiği
belirtilmektedir. Çağdaş Türkçenin Etimoloji sözlüğü sayılan “Nişanyan Sözlüğüne” göre de, Dede Korkut masallarında 1400 yıllarında ilk
kez ve hakaret olarak “kavvad” olarak kullanılmış ve “gawt” çukur ve anüs
anlamında, “gawwat” ise çukurcu ve ...çü anlamındadır. Diğer taraftan; Türk Dil Kurumu (TDK) Güncel Türkçe Sözlüğüne
göre de; Yolsuz birleşmelere aracılık eden erkek ve karısının hoppalık
yapmasına göz yuman koca, anlamında kullanıldığını belirtilerek, sözcük'e ve
anlamına nezaket ve naiflik katmaya çaba göstermiş olup, bir anlamda “kavat”ın
özenilir gibi algılanmasına yol açmış olabilir. Argoda ya da halk ağzı olarak
"gavat" diye kullanılmakta olan bu sözcük, genel anlamda pezevenk
anlamında kullanılsa da, özelde sadece karısını, kızını ya da kızkardeşini,
gizli ve gayri yasal cinsel ilişki amacıyla para karşılığı pazarlayan adam anlamında
kullanılmaktadır. Mezkur kelimeyi tekrar meşhur eden resmi ve onu sıkça
kullanır hale getiren gayriresmi kahraman gavatlara da yazdıkları destanlar
için bu vesile ile şükranlarımızı arz ederiz, yoksa bu kadar şeyi nasıl öğrenirdik,
bu kadar muhabbet konusu nasıl bulunabilirdi... Ayrıca; Osmanlıcasının
Köftehor, Kürtçesinin Kouvat, İtalyacasının ve Arnavutçasının Cavatina, Almancasının
Kavatine, İspanyolcasının Kavades, Yunancasının kavadis olduğu da
yakıştırılmakta olup İtalyancasının aynı zamnda komisyoncu olduğu rivayet
edilmekte ve biz de ise bugünlerde de komisyoncu anlamına gelse de çok çok özel
bir ticari faaliyeti ifade etmektedir. Ama illada önemli bir muhteremin,
sıkıştığında sözcüğün doğrusunun “kavat” değil, kavas olduğunu söylemesidir.
Pezevenk; Türk
Dil Kurumu (TDK) Güncel Türkçe Sözlüğüne göre ; Gizli ve yasal olmayan cinsel
ilişki öncesinde aracılık eden kimse, (gizli olmayan ve yasal olan cinsel
ilişkiye aracılık edene ne denirdi?), Çağdaş Türkçenin Etimoloji sözlüğü
sayılan “Nişanyan Sözlüğüne” göre
de, 1512 tarihlii II. Bayezid Kanunnamesinde “Püzevenk”, Camiü’l Fürs’e göre
“Pizevenk”, Evliya Çelebi Seyahatnamesinde “Büzevenk”, Ermenice “Pozavak” diye etimolojik
bilgiler verilerek, “Türkçe sözcüğün etimolojisi en azından 17. yy'dan beri
spekülasyon konusu edilmiş ve Ermenice yaygın bir sözcük olan ve önseste
değişkenlik gösteren poz/boz "orospu" ile alakalı olması makul
görünüyor. Ancak Tietze'nin önerdiği pozavak bileşiğine Ermenice kaynaklarda
rastlanmadı” geniş tarif yapılmıştır. Pezevenk; “kavat”tan farkı, kavat,;
karısı, kızı, kız kardeşi gibi sınırlı bir meta ile çok özel hizmet verirken,
pezevenk bu konuda kesinlikle sınırsızdır, yani anlayacağınız olabildiğince
profesyonel olup, pazarlayabildiği tüm kadınları bedeli mukabili
pazarlamaktadır. Diğer taraftan, bazı kaynaklarda, Farsça'daki “pejavend” (kapı
tokmağı, sürgü) kelimesinden geldiği söylenmekte ve anlamının genişletilmesi
ile de “kapı arkasında bekleyen, kadın ticareti yapan kişi” anlamındadır
denilmiş olsada, ciddi sözlüklerde bu bilgi yer bulamamıştır. Öyle ya da böyle
bir sürü kelama uygun bir sözcük olmakla birlikte aslolan fuhuş sektörünün en
önemli öğesi olduğudur.
Deyyus; Karısının,
kızının veya kızkardeşinin, iffetsizliklerine ya da başkaları ile düşüp kalkmasına ses çıkarmayan
muhteremlere verilen isimdir. Kavat’tan farkı, bu eylemde bir pazarlama
faaliyetinin olmaması olup, yer yer de karısı ya da sevgilisi tarafından
aldatılan erkek anlamında da kullanılmakta, ilaveten bazı kaynaklarda da;
boynuzu yiyip sineye çeken bu muhteremlere “derare” denildiğinede rastlanmıştır.
Çağdaş Türkçenin Etimoloji sözlüğü sayılan “Nişanyan
Sözlüğüne” göre ise, Arapça kökenli olduğundan bahisle, ilk olarak 1354
yılında Mesud b. Ahmet’in Süheyl ü Nevbahar eserinde, “Eşek ḳaltabānsın u ebleh
deyyūs̠” şekliyle yer almıştır. Kıdemlilerine ise deyyus-u ekber denilmektedir.
Dümbük; Karısı,
kızı ve kızkardeşi kötü yolda olup ancak kendisinin haberinin olmaması
halindeki muhteremlere verilen isimdir. Muhterem konuya muttali olunca hemen rütbe alarak
deyyusluğa terfi eder. Çağdaş Türkçenin Etimoloji sözlüğü sayılan “Nişanyan Sözlüğünde” Ahmet Vefik
Paşa’nın Lugat-ı Osmani’de, Tembük diye geçmekte olup, Farsça kökenli bir
sözcük olduğundan bahsedilmektedir.
Dürzü; Yukarıda
verilen tüm külliyata şamil ve havi bir söz olup, görüleceği üzere anlam
derinliği yüzünden maşallahı bulunmaktadır.
Bu
paylaşım üzerine gelen yorum, soru ve cevapları ise şöyledir.
T.U. ; Demek
bu mesleklerde gayetle bir artış var ki, kavramlar ve konular tartışılır hale
geldi... Demek ki ülke doğru yolda ...Yahu Ruhi baba, bir de “godoş” ya da
“kodoş” vardır. O ne anlama gelir acaba? Sayıca ötekilerden az değildir bunlar
da!
R.M.Ç.; kodoş
Gayserililer tarafından Godoş haline getirilmiş olup pezevenk ile aynı
anlamdadır TDK ya göre...T.U.; peki mesela makamını, karısının iş kurması için kullanıyor diyelim, buna ne diyorlar?
R.M.Ç.; Kurduğu işin finansmanının temini için ise, “gavat”, yok iş kurarken gördüğü iltimasların karşılığı karısının ya da kızının finansman temincileri ile fingirdemesine ses çıkarmıyor ya da göz yumuyor ise deyyuz, eğer adamın karısı ve kızından haberi yok ise de dümbük, umarım kafi derecede açıklayıcı olmuştur. Bundan gayrısı melunların tefsiri olur ki, zinhar cehennemde yanacaklardır...
T.U.; Hay allah, kafam karıştı yahu. Peki, adamın parası var, ama mesela kızını başka bir adam okutuyorsa?
R.M.Ç.; Parası varken kızını başkası okutuyorsa Allah Muhafaza tam cehennemlik, ama kızını okutuyorsa ve kendisi bilmiyorsa da dümbüklükle iktifa edilecektir...
T.U.; Yani en azından “dümbük” diye bileceğiz, demek ki ... Belki de tanrı, “siz o kadarını bilin yeter, gerisini ben bilirim” demiş olabilir...
R.M.Ç.; bunların bir de “day use” olanları varmış, ulemanın bildirdiğine göre...
T.U.; hiç duymadım hocam
K. H.; dürzü ile Lübnandaki dürziler akraba mıdır..??
R.M.Ç.; ordakiler değil ama burdakiler olabilir Kemal...
K. H.; teşekkür ederim aydınlandım..
Bu
yazıyı niye mi yazdım? Hiç değişiklik olsun diye... Bakarsın bilmeyenler olur,
faydalanıp etraflarına bu gözle baksınlar diye... Fena mı oldu, memleket hizmet
görsün...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder