BAZAAR 33

 “Kolovo İbrahim’in” (İbrahim Kabadayı) kahvehanesi 1975 yılı yazında artık, o zamanki kendi aramızda ve dahi yakın çevremizdeki malum hali ile “antikacı” esasen turizmin gelişmesine koşut olarak gelişmeye başlayan, bizim de yeni yeni öğrenmeye başladığımız “hediyelik eşya satıcılığı” için düzenlenmiş idi… Ortaklar; Kolovo Mehmet (Jilet Mehmet-Kabadayı ) ve Zafer Sağırbay, nasıl bir araya geldiler, nasıl böyle bir karar aldılar, bilmiyorum lakin birisi ambulans şoförü diğeri erken emekli astsubay, şimdi yeni yeni bu baptan hareketlenen turizm sektörüne dahil oluyorlar. Çeşme bir yıl önce, 1’i üst sınıf, diğeri turistik ve şehir oteli karışımı olan, Altın Yunus Tatil Köyü ve Ertan Otel adında 2 yeni otel kazanmış ve turizmde iddialı bir hale gelmiş idi. Artık Ilıca üst sınıf otel sahibi olmayı, Çeşme’nin bu tarafı ile paylaşmakta idi, turizmin sıklet merkezi değişmiştir ya da en azından oynamıştır gayri... Gerçi önceleri de Çeşme’nin değişik bölgelerinde yer alan küçüklü büyüklü motel, otel ve kamp karışımı konaklama tesisleri bulunmakta iken şimdi bir üst sınıfa atlamış durumda idi…

Ailem, küçük çaplı çiftçilik yapıyor, tatillerde de benden katkı bekliyorlar lakin benim o işleri hiç yapasım yok, gençlik başımda duman… Diğer taraftan okuyacağım, olmazsa yurt dışını deneyeceğim, plan ve hayaller bu şekilde. Çeşme’den çocukluk arkadaşlarım var, Almancı, tatile geliyorlar, ceplerindeki para var, bizim paraya benzemiyor hepsinden önemlisi güzel arabaları var oysa bizim araba hayali kuracak durumumuz yok… Turizm sektörünün cafcaflı anlatımları ve nurlu ufuklar vaadi, aklımızı çelmiş artık, tarlaya ve üretime dönüşü canımız hiç mi hiç çekmiyor… Neyse o tarihte, biz 2 kafadar yeni açılan Altın Yunus’a girip çalışacağız lakin bizim muradımız diğer benzerlerimiz gibi oralarda uzun yıllar çalışıp emekli olmak değil… Burası bize araç, amaç daha iyi bir hayat kurmak, hayallerimiz boyumuzdan büyük, şimdi bakıyorum da ne kadar da iyi  olmuş böylesi hayaller sahibi olmuş olmamız… Uzatmayalım; Altın Yunus’ta çalışmak için başvurduk, 2 kafadar, otelcilik ile ilgili hiçbir departman, hiçbir görev bilmiyoruz, bilgimize göre bilmek de gerekmiyor ya… Aklı evvellik işte… Dediler “vale” olarak çalışır mısınız? Bizim derdimiz sadece çalışmak ve para kazanmak, ne görev yapılacağı, bu manada önem arz etmiyor ki… Üstelik, şimdi neden öyle idi hatırlamıyorum lakin yabancı dil bilgisi beyanımıza istinaden brüt ücrette diğer benzerlerimize göre yaklaşık 100 Tl fazla da veriliyor, ohh ne ala… Lakin sonradan “vale görev tarifi” kafamıza vurunca işi hemen bırakıvermiş idik… Demek ki bize uygun değil imiş…Sene 1974, Altın Yunus yeni açılıyor, ilk günler genel temizlik bilahare gerçek görev tarifine uygun çalışma ve istifa…

Evet, ne yapacağız derken, o yıl Ilıca’da Ankara Otelde çalışarak geçiriyorum, bir sonraki yıl “Bazaar 33” açılmış, komşu oğlumuz, erken emekli asker, Zafer Sağırbay, “gel burada bizimle çalış” deyince, haydi deneyeyim dedim. Artık, “turizm amaçlı hediyelik eşya” satıcısı oluyorum, ne anlıyorsam bu işten… Gerçi kim ne biliyordu ki, zannederim kimse bilmiyor idi… Halı, deri başta olmak üzere, her şey var, yok yok yani… Yahu ben de, “yahu ben ne anlarım bu kadar değişik malzemenin satışından” demeden, kabul ediyorum, eee benim ki çocukluk ya da gençlik, peki sonraları yaşadıklarımız, baytardan TÜBİTAK başkanlığı, mimardan mezarlılar müdürlüğü vs vs…

Bazaar 33, ilk patronlar, Zafer Sağırbay ve Mehmet Kabadayı, onlarda bilmezler bu işi lakin cesaretle, oluşacak sektörden pay almak peşindeler, ben de yamaklık yapmaya aday… O yıl Çeşme turizmine kazandırılan oteller ile birlikte, kapasite artmış, ilaveten Yaşar Holding bünyesindeki Altın Yunus, yöneticileri Danimarka’dan tayin etmiş, iddialı, bilgili ve ilgili kadrolar iş başında yani, liyakat yani… Genellikle, İskandinav ülkelerinden, başta İsveç olmak üzere, Danimarka, Norveç ve Finlandiya kökenli turistler artık sokaklarımızda, plajlarımızda arzı endam eylemeye başlamışlar. Bu ülkelerin vatandaşlarının turist olmasının, Çeşmemize sosyal, siyasal ve ekonomik manada ciddi katkı vermiş gibi duruyordu, en azından benim için. Belki daha başka izah yolları da olabilir ama benim cephemden böyle görülmektedir dönem itibari ile… Etrafımızı kuşatmış sığ sağ politikalar, sığ sağ propaganda dışında biz Çeşmeliler ilk kez, gözle görülür, canlı sosyal demokrat görmüş olarak muhabbet ederek hayretler içinde dinliyor idik bu yabancıların hayatlarını ve hayallerini. Gerçi, ben daha Lise 2 de iken ilk kez Georges Politzer’in “Felsefenin Başlangıç İlkeleri” kitabını okuyup yönümü bilime ve aydınlığa çevirmiş idim lakin şimdi daha kemik ve et donanımlı mevzular ile karşı karşıyaydık.  

“Bazaar 33”ü enteresan bir yer haline getirdik hep beraber, ticaret yapılıyor, para kazanıyoruz, eğleniyoruz, öğreniyoruz, dalga geçiyoruz, harika günler idi… Hemen karşıdaki İmren Lokantasından Egemen Kadıgan ile karşılıklı lakin Caddeye sesimizi duyurarak malzeme reklamları yapışımız, satın almaya davetimiz tam bir komedi idi, bunlardan bir tanesini hiç unutamayacağım, 1974 Dünya Kupasını kazanan Almanya Milli Takımın unutulmaz golcüsü Gerd Müller’e sözde ait ayakkabıları bağırış çağırış içinde satıyor olmanın şamatası, “Haydi gel Müller’in ayakkabılarına gel”, hay Allah…    

Komşu “Berber Çetin’in” bu dalga dubara işlere katılması ise konuyu erkete marifeti ile daha muazzam köpürtmenin bir diğer yolu idi. Sonradan Emniyet Kuvvetlerine katılarak benim gözümde temsiliyetine binaen “devlet” lakabını alması bir başka şamata konusu olmuş idi, ki hâlâ kendisine “devlet” diye hitap ederim her görüşmemizde. Asri hayatın bir başka yolu da her gün sinekkaydı traş olmaktan geçer umdesi ile ortalıkta piyasa yapmanın ağırlığı ya da hafifliğini hep yaşadık dönem itibari ile. Hele akşamları bizim dükkânda bulunan davulu dışarıya çıkarıp, abuk subuk çalarak, yukarıda saydığım muhterem komşularımızla birlikte oynadığımızı zannettiğimiz oyunlar oynamamız, unutulamaz.

Bir gün vitrinde bulunan görece eski bir lambaya bakan ileri yaşlarındaki 2 kadının Fransızca konuşmasına istinaden, konuşulanı hiç anlamamamıza rağmen kadınların gösterdikleri ilgiye ve Zafer’in satış yapma isteğine binaen “haydi gari babaanne satın al şu lambayı” demesi üzerine kadının birinin ona dönerek ve Türkçe “bu lambanın fiyatı ne kadar” diye sorması ve sonrası patlıcan moru rengine dönüşen patronun ortadan sıvışması hep hatıramdadır.

Ertesi yıl sonunda Zafer Sağırbay İsveç’e gidince, “Bazaar 33” yeni patronlar tarafından yönetilmeye başlıyor, ben de çalıştığım yeri değiştiriyordum, daha sonra benim de İsveç planlarım olmasına rağmen o yıl üniversite sınavları neticesinde İnşaat Mühendisliği kazanmış olmam tercihimi değiştiriyor ve Canım Yurdumda kalıyorum, sonrası mı? O da başka ve uzun hikâye…