Bir şiirinden hareketle “Rüzgâra Karşı Yürüyen Adam” şeklinde granit taş üzerine yontulmuş halde işlenen kabrinin bir parçasını da “Vera”nın oluşturduğu düzenleme bile ittifakla gerçekleştiğinden adeta aksi iddiaların bir tekzibidir. Rüzgâra karşı yürüyen adam, dünyada kültürümüzün ve dilimizin çok değerli ve tavizsiz temsilcisi büyük ustanın mezarını ziyaret ettiğinizde göreceksiniz ki aynı mezarı bile paylaşmaktalar, bu bile bir tekzip mahiyetindedir bana göre… Lakin söylenir de durur, yok aslında Vera’nın gönlü ve gözü başkasındadır, ayıptır vallahi… Ayıptır diyorum çünkü bir defa bu kadar özele girmekte nasıl bir beklenti var diğeri ise Vera hür düşünceye haiz biri isterse hemen ayrılır gider, Sovyetler Birliğinde boşanmak öyle bizdeki gibi zor bir şey mi tek celsede her şey bitiriliyor, en mühimi ise çok rahatsız ise neden orada dursun bırakır gider. Sovyetler Birliğinde kadınlar diğer ülkelerdeki gibi boşanmayı bir zenginleşme aracı görmezler… Şimdi duyar gibiyim Nazım’ın ününden, şanından, parasından ve imkânlarından yararlanıyor diye, gülüyorum. Vera’nın böyle bir şeye ihtiyacı olduğunu düşünmüyorum, çok çeşitli gerekçelerim var bunu söylerken lakin en mühimi Sovyetler Birliği öyle bizim ülkelerdeki gibi büyük paralar gerektirecek hayatların sürdürüldüğü bir coğrafya değildir. İyi bir semtte olmakla birlikte evleri sıradan insanların evlerinden farklı değil ki… Vs vs. Bu lafları söylerken ziyadesiyle dikkat edilmesi gerekir… Örneğin Nazım Galina’dan ayrılırken neredeyse her şeyini ona bırakır, öyle bazılarının söylediği gibi Galina hiç bir şey vermedi iddiası doğru değil… Fazla sevmediğim bir lafı artık söyleme mecburiyeti hâsıl oldu, bilen de, bilmeyen de hülasa ağzı olan konuşuyor… Ayrıca mezkûr kitabın ilerleyen sayfalarında Galina’nın ağzından önsözü biraz önyargılı kaleme aldığı anlaşılan Yıldız Sertel’i teyit eder kelamlar çıkmıyor. O tamamen yaşanılanların mahremiyetine ziyadesiyle inanıyor ve saygılı davranıyor görüntüsü var baştan sona kadar… Tam Sovyetler Birliği sıradan vatandaşına münasip biçimde… Belki de gözden kaçan ya da kaçırılmak istenen Nazım’ın bilinenden fazla ilişkisinin olduğu mudur acaba? Esasen Nazım çılgınlık düzeyinde duygusaldır, tam da bu sebeple aşkları gibi, hüzünleri de, sevinçleri de, umutları da, hasretleri de, hayretleri de, hedefleri de, beklentileri de başkalarınkilerden fazladır, tam da bu yüzden ziyadesiyle coşkulu şiirler üretebilmiştir.
Ayrılıklar
Nazım için adeta vukuatı adiyedendir, esasen ayrılmayı pek sevmez gibi görünür,
her ayrılık sonrası az ya da çok pişmanlıklar ifade eder bunu sezdirir, lakin
ayrılır. Bunu “otobiyografi” şiirinde müthiş anlatır,
1902’de doğdum
doğduğum şehre dönmedim bir
daha
geriye dönmeyi sevmem.
üç yaşımda Halep’te paşa
torunluğu ettim
on dokuzumda Moskova’da
komünist Üniversite öğrenciliği
kırk dokuzumda yine Moskova’da
Tseka-parti konukluğu ve
on dördümden beri şairlik
ederim.
kimi insan otların kimi insan
balıkların çeşidini bilir
ben
ayrılıkların
kimi insan ezbere sayar
yıldızların adını
ben hasretlerin
hapislerde de yattım büyük
otellerde de
açlık çektim açlık grevi de
içinde ve tatmadığım yemek yok gibidir
otuzumda asılmamı istediler,
kırk sekizimde Barış
madalyasının bana verilmesini
verdiler de
otuz altımda yarım yılda
geçtim dört metrekare betonu
elli dokuzumda on sekiz saatte uçtum Prağ’dan
Havana’ya.
Lenin’i görmedim nöbet tuttum
tabutunun başında 924’te
961’de ziyaret ettiğim
anıtkabri kitaplarıdır
partimden koparmağa
yeltendiler beni
sökmedi
yıkılan putların altında
ezilmedim
951’de bir denizde genç bir
arkadaşla yürüdüm üstüne ölümün
52’de çatlak bir yürekle dört
ay sırt üstü bekledim ölümü
sevdiğim kadınları deli gibi
kıskandım
şu kadarcık haset etmedim
Şarlo’ya bile
aldattım kadınlarımı
konuşmadım arkasından
dostlarımın içtim ama akşamcı olmadım
hep alnımın teriyle çıkardım
ekmek paramı, ne mutlu bana
başkasının hesabına utandım
yalan söyledim
yalan söyledim başkasını
üzmemek için
ama durup dururken de yalan
söyledim
bindim tirene, uçağa,
otomobile,
çoğunluk binemiyor.
operaya gittim,
çoğunluk gidemiyor adını bile
duymamış operanın
çoğunluğun gittiği kimi
yerlere ben de gitmedim 21’den beri
camiye kiliseye tapınağa
havraya büyücüye,
ama kahve falına
baktırdığım oldu
yazılarım otuz kırk dilde
basılır
Türkiyem’de Türkçemle yasak
kansere yakalanmadım daha
yakalanmam da şart değil
başbakan filân olacağım yok
meraklısı da değilim bu işin
bir de harbe girmedim
sığınaklara da inmedim gece
yarıları
yollara da düşmedim pike yapan
uçakların altında
ama sevdalandım altmışıma
yakın
sözün kısası yoldaşlar
bugün Berlin’de kederden
gebermekte olsam da
insanca yaşadım diyebilirim
ve daha ne kadar yaşarım,
başımdan neler
geçer daha
kim bilir.
Şiirden
alıntı yapacaktım tefrik etmeyi beceremedim lakin yolundan ve kararından geriye
dönmeme, vatan ve aşk hasreti çekme başta olmak üzere her tarif mükemmel… İşte
ne diyor büyük usta “altmışıma yakın sevdalandım” siz hala başka hikâyeler
anlatın… Sonuç itibariyle başta Galina’nın olmak üzere Dursun Özden’in seyahat
notlarını ve anılarını okumak son derece zevkli oldu, kendisine teşekkürler…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder