Vietnam’ı Vietnam yapan, emperyalist
boyunduruktan kurtuluşa erdiren tüm savaşların stratejisinin ve taktiklerinin
kurgulamasından uygulanmasına uzanan bir sürecin dehası ve bu yüzden başta Afrika
ve Güney Amerika olmak üzere çok geniş bir coğrafyadaki kurtuluş ve devrim
mücadelelerine ilham kaynağı oluşturmuş, tüm dünyada adeta “emperyalizme karşı mücadelenin sembolü” General Vo Nguyen Giap 102
yaşında vefat etmiştir. Dünyada askeri yüksek teknolojinin temsilcisi
konumundaki ABD ordusunun, korkulu rüyası ve karabasanı haline gelen, adeta
yerden adam fışkırıyor dedirtecek şekilde koca bir ülkenin baştanbaşa yeraltı
geçit ve mağaraları ile donatılarak, hızlı ve kısa saldırılar ile gerilla
savaşının, adeta küçük ama harekât kabiliyeti çok yüksek bir kedinin, gücün ve
heybetin temsilcisi durumundaki fil ile savaşı halinde imkânsız gibi görünen
ama kedinin galibiyet ile ayrılmasının mimarı olmuş, gücün timsali filin bir
çevik kedi karşısında çöküşünün nasıl olacağını tüm dost ve düşmanlara
göstermiştir. Tıp ve psikoloji dünyasına “Vietnam
sendromu” olarak geçen, savaşın alçak yüzünün insanlar üzerindeki olumsuz
etkilerinin anlaşıldığı bir sendrom olarak geçmesine neden olan bu savaş için
söylenecek çok şey vardır ama yazımızın konusu açısından bu kadar ile iktifa
etmekte fayda mülahaza etmekteyim.
Vietnam, bugün yaklaşık 330.000 km2
lik yüzölçümü ve 80 milyon nüfusu ile verimli toprak ve zengin yeraltı
kaynakları ile, komşuları Laos, Tayland ve Kamboçya ile birlikte Çin-Hindi
(Hindiçini) yarımadasında yer almaktadır. Vietnam çok uzun süre Çin egemenliği
altında bulunmasının ardından, 19. yüzyılda neredeyse tüm Asya ülkeleri gibi
batılı sömürgecilerin hedefi haline gelmiş ve 1850 lerde Fransa tarafından
işgal edilmiş ve 1930 dan sonra da artık yavaş yavaş bağımsızlık ve kurtuluş
gibi dünyada o dönem itibariyle yükselen değer olan ayaklanmalar baş göstermeye
başlamıştır. 2. paylaşım savaşı başlarında Fransa’nın Almanya tarafından işgali
nedeniyle çekilmesi sonucu bu sefer de Almanya müttefiki Japonlar tarafından
işgal edilmiş olan Vietnam, Japonları karşı ve bağımsızlık için ayrı ayrı
mücadele eden tüm grupların “Viet-Minh” adı
altında birleşmesi ile kurtuluşçu ve bağımsızlıkçı hareketlerin güçlü bir
yapıya kavuşması ile neticelenmiştir. Japonların savaş sonu yenilgisi neticesi
zayıflayan merkezi otoriteye karşı Devrimci lider, dünya devrimcilerinin “Hu Amca”sı Ho Shi Minh liderliğindeki
Vietminh 2 Eylül 1945'te cumhuriyet ilan eder ancak 2. paylaşım savaşının
galiplerinden ve yeniden ve de daha güçlü bir şekilde Vietnam’a yerleşen Fransa
hükümranlık alanlarında bu kabil bağımsızlıkçı hareketlere izin vermeyecektir
ve 1954 e kadar sürecek mücadele başlayacaktır. Ho Shi Minh liderliğindeki genç
cumhuriyetin silahlı kuvvetleri olan Vietminh savaşçıları Vo Nguyen Giap yönetiminde, sonuncusu Dien Bien Phu olacak çok
şiddetli ve kanlı savaşlar neticesinde Fransızları büyük bir yenilgiye
uğratırlar ve Vietnam’ı terk etmelerini sağlarlar. 1954 yılında 14 ülkenin
katılımı ile bir konferansta Vietnam’ın ikiye bölünmesi kararı alınır, bilahare
gerçekleştirilecek bir seçimle de 2 ye ayrılmışlık son bulacaktır bu antlaşmaya
göre, ama nerdeee, her yerde olduğu üzere burada da ABD her türlü fırıldağı
çevirerek Güney Vietnam’a seçim için izin vermemiş, dünyanın her yerinde
gerçekleştirmeye alışkın ve yatkın olduğu üzere, çok ses getirecek bir suikast
ile Güney Vietnam lideri öldürülür ve hemen suçu Kuzey Vietnam yönetimine atmak
için yoğun bir propaganda başlatır, artık ABD emperyalizmi açısından yeni cephe
oluşur, ta 1975 e kadar sürecek kanlı bir savaş neticesinde, yaklaşık 1,5
milyon Vietnamlı ile yüz binlerce ABD askerinin hayatı sona erecektir.
ABD (Amerika Birleşik Devletleri),
Vietnam'daki ulusal kurtuluş ve devrim mücadelesini bastırmak için, bazı kaynaklara
göre yedi milyon ton (7.000.000) bazı kaynaklara göre ise onüç milyon ton
(13.000.000) bomba atmış, bu rakam yine aynı ABD nin 2. paylaşım savaşında
Japonya’daki Hiroşima'ya attığı atom bombasının 300 katına eşit olduğu uzmanlarca
kabul edilmektedir ve bu bombalar arasında, kullanılması bir insanlık suçu
oluşturan napalm, sinir gazı olmak üzere her türlü kimyasal silahı bulunmaktadır,
ölenlerin ve kayıpların sayısı, asla ve kata tam olarak öğrenilemeyecekse de, Vietnam'ın
tamamına yakını sivil halk olmak üzere yaklaşık birbuçukmilyon (1.500.000),
ABD’nin yüzellibin (150.000) olarak tahmin edilmektedir. Bu alçakça
saldırılardan geriye kalan, atılan bombaların açtığı çukurların adeta birer
kriter gibi görünerek “ay yüzeyine” benzemiş
bir Vietnam oluyor, özellikle savaşın 2. partisinde artık ABD emperyalizminin
yenilme ihtimali ortaya çıkınca, verimli toprakların yok edilmesine yönelik,
bitki yok edici bombalar kullanılması nedeniyle Vietnam ormanlarının önemli bir
bölümü yok edilmiş, tarımın yapılmasını engellemek üzere milyonlarca lt.
(yaklaşık 100 milyon) kimyasal tahrip edici kullanılarak savaş sonrası açlık
sıkıntısı yaşanması planlanmıştır. ABD tarafından mayınlanan Vietnam
limanlarının bugün bile hala tam olarak mayınlardan arındırılamadığı
anlaşılmaktadır.
Vietnam halkının sembolü Vo Nguyen
Giap; ulusal kurtuluş ve devrim mücadelesi süresince gerilla savaşının örgütlenmesini
anlattığı kitaplarında askeri dehasının yanı sıra üst düzey politika bilgisiyle
de, başta ve öncelikle örnek teşkil ettiği tüm devrimci önderler olmak üzere, yıllarca
kendilerine karşı savaşan Fransızların ve Amerikalıların da çaresiz saygısını
kazanmıştır. General Giap; efsanevi
devrimci olmasının yanında ne kadar dahi bir stratejist olduğunu ve aynı zamanda
uygulayıcısı olduğunu, Fransızlara karşı Dien Bien Phu ve Saygon
çarpışmalarında tüm dost ve düşmana göstermiştir. Sömürgeciliğe karşı
mücadelesi daha öğrencilik yıllarında başlamış ve tutuklanması ile devam etmiş
olan General Giap; hukuk öğretimi alır, aynı üniversitede ekonomi doktorası
alır, tarih öğretmeni olarak çalışır, Vietnam Komünist partisinin yasa dışı
ilan edilmesi üzerine ülkeyi terk eder, sürgünde Vietnam devriminin en önemli
insanı Ho Shi Minh ile birlikte daha sıkı ve birlikte çalışmaya başlarlar.
Bilahare Vietnam kurtuluş ve devrim savaşçıları için şiar olan “Ya hep ya ya hiç” sloganının
yaratıcısı, sömürgeciliğe ve yerli işbirlikçilerine karşı 1940 lardan 1975 e
kadar süren uzun bir halk savaşının askeri ve politik lideridir Giap tıpkı Vietnam
devriminin diğer önderleri gibi, dönem itibari ile Amerikan rüyasının yaygın
anlayışının sonucu yenilmez armada görünümlü ileri teknoloji sahibi koca bir
orduya diz çöktürmüştür. Vietnam devriminin yaratıcısı olan bu kadro dünyanın
en etkili ordularının bile gerilla savaşı karşısında nasıl çaresiz kaldıklarını
tüm dünyaya göstermişlerdir böylece…
Efsanevi General “bir ülkeye
kendi sömürgecilik emellerini dikte etmeye çalışan her kuvvet, önünde sonunda
yenilmeye mahkûmdur”
diyerek, işgalcilerin ve sömürgecilerin yenilmesinin kaçınılmazlığına işaret
etmiş ve kendilerine karşı yürütülen bu alçak saldırıların nasıl savuşturulup,
emperyalistlerin arkalarına bakarak kaçışlarını dayatan gerilla savaşı
taktiklerini anlattığı “halk savaşının
askeri sanatı” adlı birde kitap yazmış ve bugün hala geçerliliğini koruyan
halk savaşı ve cephe taktiklerinin yaklaşık 40 yıllık tarihini gelecek
kuşaklara detaylı olarak aktarmıştır. Gerilla savaşı ustası Giap'ın bu
yapıtında, emperyalist saldırganlara nasıl unutamayacakları bir ders
verildiğini, halk savaşı karşısında burjuva askeri teorisinin nasıl iflas
ettirildiğini okuyoruz. “Amerikan saldırganlığına karşı mücadele, ulusumuzun
büyük direniş savaşı, bugünkü çağda, en devrimci güçler ile en gerici güçler
arasında en keskin bir güç denemesidir. Halkımızın zaferi, dünyanın devrimci
güçlerinin ve ilerici halklarının genel zaferidir. Zafere kadar Amerikan
saldırganlarıyla savaşmak, bizim kutsal ulusal görevimiz ve uluslararası
ödevimizdir.”
Dönemin en fazla patırtı koparan direnişi
ise, gelmiş geçmiş en önemli ağır siklet boks şampiyonlarından Muhammed Ali’nin “Vietnamlılar bize ne
kötülük yaptılar ki onlara karşı savaşacağım” diyerek savaşa gitmeyi
reddetmesini müteakip kendisine alınan tavırdır, kendisine verilen 5 yıl ve büyük
para cezaları yanında tüm unvanları da elinden alınmıştır. Sonradan ABD devlet
başkanı olan Bill Clinton'ın asker olarak gitmeyi reddettiği ancak uzun yıllar
sonra ABD başkanI olarak gittiği bu ülke üzerine hala ABD Emperyalizminin en
önemli araçlarından Hollywood savaşı kaybeden taraf olmalarına rağmen ABD yi
cici gösterecek filmler çevirmeye devam etmektedir.
General Giap; bir halk kahramanı ve
Ho amcanın devrimci yoldaşı olarak, kesintisiz devrim teorisinin takipçilerinin
mitinglerini süsleyen önemli sloganlardan “ho ho ho chi minh, iki üç daha fazla
Vietnam, ernesto'ya bin selam” ile sürekli anılır hale gelmiştir. Giap’ın
yönettiği Vietnam kurtuluş savaşı tarihteki tüm kurtuluş savaşları gibi topyekün
bir halk kalkışmasıdır, haklıdır ve onurlu bir tutumdur ve de gereklidir, tabii
ki yine dünyanın her yerinde görülebilecek kadar eser miktarda “bağımsızlık,
kurtuluş, devrim” gibi yaklaşımların karşısında olanlar vardır ve de bundan
sonra da olacaktır. Varlıklarını müstevlilerinin siyasi emellerine tevhit etmiş
dâhili bedhahlar eksik olmayacaktır, hele ki fırsatını da bulurlarsa bir avuç
olmalarına bakmaksızın hayatı kendi bakış açılarından topluma dayatmaya ve
yutturmaya devam da edeceklerdir.
Tüm Dünyanın devrimcileri General
Giap’ı asla unutmayacaktır, eminim ki ona ve ülkesine düşmanlıklarını milyonlarca
ton bomba olarak kusan emperyalistlerde unutmayacaktır, kimi dost kimi düşman
olarak…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder