AHMET ABİ (ÇAYLI) ve ÇEŞME AHVALİ

 Gençliğimizin kış akşamlarının kahvehane buluşmaları rutini üstüne evlere gidilmeden bir başka rutini sahilde grup halinde yürümek idi. Kahvehanelerde bizim yörede çok yaygın oynanan “maçakızı” iskambil oyunu ile yeni yeni yaygınlaşan bira içilmesi tamamlandıktan sonra, kahvecinin kovması ya da dönemin gecelerinin tek hâkimi kanun adamı “Bekçi Recep’in” duydunuz zilin sesini kesinliğinde bekçi düdüğünün duyulması üzerine kendimizi sahilde bulurduk. Gençlik başımda duman halleri, oynanan iskambil oyununun kesafetiyle muhabbet edememenin verdiği rahatsızlık, hem sahil yürüyüşü yapılmayı hem de derin mevzulara dalan konuşmalara vesile olurdu. O muhabbetler, efendim rüzgâr var, rüzgâr çoktur gibi bahanelerin arkasına saklanılarak iptal edilecek bir faaliyet de değildir, mutlaka yapılacaktır. Haliyle ve para durumumuza bağlı içilen biranın genç ve dinamik vücutlarımızda birikiminin fuzuli bölümünün def edilmesi de söz konusudur. Günün önemine binaen irticalen tayin meseleler üstüne kafa yormalar, kendimize özgü ciddiyet içerisinde yapılırdı. Devir itibariyle de, din ve ideolojinin akranlarımız arasında tasnif ve tefrik yaratamamış olması hasebiyle, hep bir halli misali, her fikri ve inancı savunan arkadaş grubu olarak yapılırdı bu yürüyüşler… Ailelerimizin dini ve siyasi tercihlerinin tam tersi esasen de dönemin meşrebine çok uygun bir siyasal format içinde idik sanki… Neyse bu genel değerlendirmeler yeter, Ahmet Çaylı büyüğümüzün bizdeki anılarına marş…

Ahmet Abi, Canım Yurdumun; “fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller yetiştirmek” umdesine mütenasip yetiştiğini düşündüğüm bir büyüğümüzdür. Bilgili, görgülü, bildiğini yapabilen, yaptığını anlatabilen, anlattığı dinlenebilen, dinlendiğinde bilgisinden nasiplenilen birisidir… Hülasa benim gözümde Çeşme’nin bir diğer “kitapsız feylesofudur”, yaşanılanlardan çıkardığı hayat ders ve özetleri, bunları yeniden yeni haliyle sunuyor olması, bulunulan dost sohbetlerinin olmazsa olmazı ve dahi arzu edilen en önemli parçasıdır. Ahmet Abinin; özellikle teknede kurmuş olduğu sofralardan, denk geldiğimizde nasiplenmiş birisi olarak yenilenden çok konuşulanın önem arz ettiği aşikârdır. Bu sofralar aç karın yerine aç fikriyat ikmaline matuf mevkilerdir… Benim bulunduğum dönemlerde mevzu, güncel memleket problemleri, çözümleri ile bunların zati hayatımıza tezahürüdür genellikle… O kendince derlediği, toparladığı fikirlerini inanılmaz tatlı dili, mevzuyu pekiştirmek adına müthiş mimik kabiliyeti ve vurgulamaları ile anlatırdı ki tadına doyum olmazdı… Bu konuşmalardan her zaman fikri ittifak çıkar mı idi derseniz, şüphesiz ki hayır…

Ahmet Abi bir diğer tarafı ile de inanılmaz nüktedan birisidir, etrafındaki herkes bu duruma alışıktır. Bazen, ciddi bir itham ve iddia ile latife durumu, kendisinin rolü ziyadesiyle içselleştirmesi ve yüksek kabiliyetle icrası neticesi karışır durur, bazı problemlerin tezahürü de kaçınılmaz olurdu. 

Bizim, kahvehane çıkışlarındaki rutin sahil turlarımızdan birinde, Barınak tarafından geriye döndük geliyoruz, uzaktan Ahmet Abi göründü, hafif de meylenmiş ve demlenmiş vaziyette bize doğru geliyor. Loş ışık altında, bizim gruptan beni hedefleyerek; “Ruhi, sana adam diyenin…” diyerek bize doğru geliyor, bekliyorum ki, ilave bir şey daha desin ve ayaküstü muhabbete başlayalım… Ağır adımlarla, bize doğru geliyor, lakin nakarat devam; “Ruhi, sana adam diyenin…”. Hay Allah, “ne oldu, acaba Ahmet Abi’ye de bana hakaret ediyor” diye düşünmeye başladım aynı zamanda benim de sinirler motoru çalıştı. Yaklaşıyor, lakin tekrar edilen kelam değişmiyor… Ahmet Abi, bilge, nüktedan, kötü bir şey düşünmek istemiyorum, nakarat aynı yaklaşıyor… Artık, ben de gençlik var, arkadaş grubundan da yüzüme “bir şey demeyecek misin?” edasıyla bakışlar çoğaldı, istenmez bir gerginlik oluştu… Artık diyaloğun değişmesini bekliyorum, ilave bir kelam bekliyorum, nafile… Artık, Ahmet Abi, bunun üstüne bir de tokat atar diye düşünmeye başladım, peki öyle bir gelişme karşısında ne yaparım diye düşünüyorum bir taraftan da, bana münasip de olmasa gereğini yaparım diye karar aldım. Birden “Ruhi, sana adam diyenin taaa …….., sen bir meleksin, meleksin şerefsizim” dedi, sarıldı… Tam ters köşe, yine yaptı yapacağını, bizi yaklaşık 10 – 15 dakika çalıştırdı, gerdi. Ama sonuç fevkaladenin fevki… Senin muhabbet ve latifelerini hala özlüyorum Ahmet Abi…

İkinci Dünya Savaşında Ege Denizinin bir insan ve malzeme kaçakçılığı alanı olduğu, kaçakçıların cirit attığı bir yer olduğunu yazmıştım defalarca daha önceki yazılarımda. Bu savaş bakiyesi vasatın Demokrat Parti döneminde özellikle Yunanistan Adalarından bize, bizden oraya biraz da şekil değiştirerek artan kaçakçılığın kimler tarafından ve nasıl yapıldığı konusunda anladığım kadarı ile kimse Ahmet Abinin bilgisine ve tanıklıklarına müracaat etmemiş, oysa ne hikâyeler var, ne değerlendirmeler var… Bizim muhabbetlerin zaman zaman önemli bölümünü bu iddia ve değerlendirmeler alırdı, hatta benim çok yakınımı dahi kapsardı. Hepsi geçti, gitti, her şey herkesin yanına kaldı, bilgiler de Ahmet Abi’de…

Ahmet Abi, Tekke’nin daha plaj diye tanımlanmadığı dönemlerde, Çeşme’nin o yönünde son evin sahibidir, kayaların üstüne yapılmış iki katlı taştan mamul beyaz boyalı küçük ev, kendisini Çeşme’nin bu tarafının “uçbeyi” tayin etmiştir adeta… O devirde, plaj mefhumu henüz Çeşme’ye gelmemiştir, denize girilmiyor mu, şüphesiz giriliyor da, bu plaj kelimesi sonradan icat olunmuştur, Çeşme’de… Ilıca’da plaj vardır ama o kadar… Şimdi onun o evi yerinde otel ve restoran bulunmaktadır.  

Ahmet Abi, bizim aynı zamanda başta da belirttiğim üzere oynadığımız “maçakızı” oyunun müdavimlerinden olup, iddiası ve kahkahası bol oyunların oynanmasının yegâne azasıdır… Yenilgiye kızmaz, üstüne doğru oynanmasına kızmaz, hayatın diğer alanlarında olduğu üzere oyunda da “çelebi” lakaplıdır, anlayacağınız. Kendisini hep anlattığım tarafı ile hayatımın sonuna kadar anacağım, ışıklarda ol Ahmet Abi… Ahmet Abinin, kardeşleri de bizim oyunların daimi üyesidirler, bir taraftan artık aramızda bulunamayan, Kazım Abi, lakabı “Kel Kazım” gerçi bu deyime çok kızar, “bana kel değil, hafif seyrek deyin” diye fırçalardı bizleri, diğer taraftan hala dostluğumuzun sıkı sıkı devam ettiği Nihat Çaylı… Nihat’a bitimsiz bir hayat dilerken artık aramızda olmayan büyüklerimizi de büyük bir saygı ve minnetle yâd ediyorum…

Ahmet Abiyi, şimdi öteki dünyada, etrafına topladığı diğerlerine tatlı tatlı hikâyeler anlattığı haliyle hayal ediyorum ve inanıyorum ki mezkûr diğerleri de can kulağı ile onu dinliyorlardır, artık Kevser Irmağından akan tılsımlı su düşünsün gerisini… Ahmet Abi yattığın yer seni incitmesin…